Sytuacja tego zbiornika jest wyjątkowa z co najmniej kilku powodów. Przede wszystkim w tym regionie, ale też na terenie całej Wielkopolski, borykamy się z ogromnym niedoborem wody. Mamy tam przewagę parowania nad opadami. Od lat notujemy bezśnieżne zimy, które nie pozwalają nam na odbudowę zasobów wody. Jezioro Głębokie otoczone jest lasami, w dodatku iglastymi, które w wyniku transpiracji wchłaniają część wody opadowej. Od lat zwiększa się tam zabudowa mieszkalna. Ludzie ci z roku na rok w coraz większym stopniu korzystają z uszczuplonych już zasobów wody. Zdaniem lokalnych władz wpływ na to zjawisko miała również budowa drogi S3.

O tych problemach i sposobach ich rozwiązania dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich w Poznaniu Bogumił Nowak rozmawiał z burmistrzem Międzyrzecza Remigiuszem Lorenzem oraz Edwardem Toczyńskim, miejskim radnym.

 

IMG 6479

 

Jezioro Głębokie jest własnością Skarbu Państwa, którego zadania zobowiązana jest ustawowo realizować starosta międzyrzecki Agnieszka Olender. Zarówno RZGW w Poznaniu jak i gmina Międzyrzecz nie mogą wydatkować środków publicznych na zadania im nieprzypisane. Od około półtora roku trwają spotkania, m.in. z przedstawicielami rządu i samorządu oraz władzami Lokalnej Grupy Rybackiej Obra-Warta, w wyniku których podjęto działania mające na celu regulację stosunków wodnych w zlewni rzeki Obry. RZGW w Poznaniu przy współudziale samorządów oraz nadleśnictw z terenu województwa wielkopolskiego i lubuskiego podjął się odbudowy jazów w Perzynach i Rybojadach, po wcześniejszym przejęciu jednego z obiektów od Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Oddział Terenowy w Gorzowie Wielkopolskim. W chwili obecnej, odbudowę dwóch jazów w Policku i Gorzycy zgodnie z otrzymanymi decyzjami, chce realizować podmiot prywatny, z jednoczesnym nadaniem im funkcji elektrowni wodnych.

Gmina Międzyrzecz, 13 lipca b.r., złożyła z kolei wniosek o dofinansowanie pn. „Zwiększenie retencji wodnej i krajobrazowej w zlewni rzeki Obry wraz z wykorzystaniem potencjału energetyczno-przyrodniczo-turystycznego rzeki poprzez kooperacyjne, zintegrowane działania zmierzające do rozwoju regionu” w Programie LIFE i w chwili obecnej oczekuje na jego rozstrzygnięcie. Ponadto na spotkaniu w siedzibie RZGW w Poznaniu w czerwcu b.r., którego głównym celem było wypracowanie schematu prac mających na celu odbudowę jazów w Perzynach i Rybojadach, Gmina Międzyrzecz deklarowała udzielenie pomocy finansowej w wysokości 1,5 mln zł na potrzeby działań zmierzających do przywrócenia stosunków wodnych na Jeziorze Głębokim.

 

Satelita

 

Należy tu wskazać, że 4 września b.r. w budynku Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej im. Alfa Kowalskiego odbyło się zainicjowane przez posła Jacka Kurzępę spotkanie poświęcone ratowaniu Jeziora Głębokiego. Wzięli w nim udział strony zainteresowane tym problemem oraz zarządcy terenów oraz wód przylegających do tego akwenu. Przedstawione zostały wyniki dotychczas przeprowadzonych badań, których celem było określenie przyczyn obniżania się poziomu wód Jeziora Głębokiego oraz koncepcje poprawy tej sytuacji.

W związku z brakiem faktycznych zabiegów i inicjatywy ze strony starosty międzyrzeckiego podjęto próby przeciwdziałania obniżaniu się poziomu wód Jeziora Głębokiego poprzez pośrednie działania, zmierzające do nawodnienia terenów przyległych. Zarówno podjęte kroki ze strony RZGW w Poznaniu jak i gminy Międzyrzecz nie mogą nieść ze sobą znamion naruszenia dyscypliny finansów publicznych, stąd też zakres możliwych działań jest mocno ograniczony.

W dalszej części zeszłotygodniowego spotkania omówiono alternatywne rozwiązania, mające na celu odbudowę zasobów wodnych dawnych mokradeł położonych w rejonie Jeziora Głębokiego, m.in. poprzez przerzut podczyszczonych ścieków z oczyszczalni w Świętym Wojciechu. Realizacja tej inwestycji nie tylko wpłynęłaby na podniesienie poziomu wód powierzchniowych i gruntowych bezpośrednio w okolicy mokradeł, ale również przyczyniłaby się do podniesienia poziomu zwierciadła wody w Jeziorze Głębokim. Woda z oczyszczalni ścieków byłaby także w naturalny sposób poddana biofiltracji, co przełożyłoby się na zwiększenie efektywności procesu jej oczyszczania. Byłoby to jedno z najbardziej nowatorskich i ekologicznych rozwiązań w tej części Polski, które pozwalałoby na wtórne wykorzystanie oczyszczonych ścieków w zwiększaniu wskaźnika retencji na terenach leśnych.

 

IMG 6469

 

Burmistrz Międzyrzecza Remigiusz Lorenz poinformował, że na kompleksową modernizacje oczyszczalni ścieków pozyskano dofinansowanie w wysokości 41,5 mln zł z NFOŚiGW – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko. Przy okazji planowanej przebudowy oczyszczalni ścieków możliwa byłaby zmiana systemu odprowadzania ścieków. Jednakże dopiero po zgodzie instytucji wdrażającej te środki i zakończeniu modernizacji byłby możliwy fizyczny zrzut oczyszczonych ścieków na mokradła.