8 listopada 2022 r. w Wilczynie Prezes Wód Polskich Krzysztof Woś podpisał list intencyjny dotyczący współpracy w zakresie realizacji zadania pn. „Zwiększenie retencji i ochrony przeciwpowodziowej środkowej Warty poprzez wykorzystanie potencjału zbiorników powyrobiskowych w zlewni Biskupiej Strugi oraz przystosowanie Kanału Ślesińskiego do przerzutu wód”. Sygnatariuszami listu są: Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, ZE PAK S.A. z siedzibą w Koninie, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu, Powiat Słupecki, Powiat Gnieźnieński, Gmina Powidz, Gmina Kleczew, Gmina Ostrowite, Gmina Witkowo, Gmina Wilczyn, Gmina Jeziora Wielkie, Gmina Orchowo, Gmina Kazimierz Biskupi oraz Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe - Nadleśnictwo Miradz.

Podejmujemy szeroką współpracę dla odbudowy zasobów wodnych Wschodniej Wielkopolski. Wody Polskie razem z ZE PAK. S.A., wielkopolskimi samorządami oraz Lasami Państwowymi będą prowadzić zadania na rzecz zwiększenia retencji w tym narażonym na suszę regionie. Dzięki utworzeniu systemu rurociągów, kanałów i pompowni możliwy będzie przerzut nadmiaru wód i kierowanie go do rekultywowanych odkrywek pokopalnianych. Pozwoli to na utworzenie nowych zbiorników wodnych, a także odbudowę zasobów Pojezierza Gnieźnieńskiego, odtworzenie tysięcy hektarów mokradeł i poprawę bilansu wodnego w regionie.

Wiceminister Infrastruktury Marek Gróbarczyk Fot. Wody Polskie

- Tu w Wielkopolsce widzimy ogromną potrzebę inwestycyjną w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy i zwiększania retencji. Dziś spotykamy się by podpisać niezwykle istotny list intencyjny, chcemy podnieść poziom retencji w regionie o blisko 1 mld m³ wody. To dzieje się już teraz, wyrobiska pokopalniane są zasilane wodą. Cieszę się, że tak wiele stron, tak wielu samorządowców jest zaangażowanych w to zadanie. To pokazuje sens wspólnych działań. Jestem przekonany, że dzięki naszej współpracy, do 2025 roku osiągniemy zamierzony cel. Inwestycje w Wielkopolsce wpisują się w szeroki program podwojenia krajowej retencji wód. Dzięki jego realizacji zwiększymy bezpieczeństwo wodne Polski. - powiedział wiceminister Marek Gróbarczyk, pełnomocnik rządu ds. gospodarki wodą oraz inwestycji w gospodarce morskiej i wodnej.

Prezes Wód Polskich Krzysztof Woś. Fot. Wody Polskie

- Wody Polskie to największy inwestor w gospodarce wodnej w Polsce. Realizujemy szereg ważnych inwestycji, zarówno przeciwpowodziowych jak i przeciwsuszowych. To inwestycje wielofunkcyjne, realizowane z uwzględnieniem ochrony środowiska naturalnego, które służą różnym użytkownikom. Wschodnia Wielkopolska jest regionem szczególnie narażonym na niedobory wody, co jest uwarunkowane niższą średnią opadów, a także działalnością przemysłową człowieka. Włączamy się w poprawę stanu zasobów wodnych tego regionu. W ramach szerokiej współpracy będziemy dążyć do zmagazynowania blisko 1 mld m³ wody. Wody Polskie będą koordynatorem tego wielkiego przedsięwzięcia - podkreślił Prezes Wód Polskich Krzysztof Woś.

System kanałów, rurociągów i pompowni pozwoli szybciej odbudować zasoby wodne wschodniej Wielkopolski, zwiększając jednocześnie ochronę przed suszą i powodzią

Dzięki modernizacji pompowni oraz budowie układu przerzutowego nadmiar wód z Warty, w tym wody wezbraniowe, będą kierowane do powstających zbiorników wodnych Kleczew i Józwin. Inwestycje zwiększą poziom retencji we Wschodniej Wielkopolsce, co w konsekwencji przełoży się na lepszą adaptację regionu do zmian klimatycznych, w tym na przeciwdziałanie skutkom suszy na tym rolniczym obszarze oraz ograniczanie ryzyka powodziowego w dolinie Warty.

Realizacja prac pozwoli odbudować zasoby wód powierzchniowych i podziemnych w zlewni Biskupiej Strugi, Meszny i Kanału Ostrowo-Gopło w rejonie Powidzkiego Parku Krajobrazowego. Poprawi się też sytuacja hydrologiczna w rejonie zamkniętych odkrywek węgla brunatnego położonych na zachód od Konina, a przez włączenie do sieci hydrograficznej powstałych zbiorników powyrobiskowych nastąpi zwiększenie retencji wód. Spodziewane efekty zadania to:

• odbudowa zasobów jezior Pojezierza Gnieźnieńskiego na poziomie 75 mln m³,

• utworzenie nowych zbiorników wodnych o łącznej pojemności przekraczającej 370 mln m³,

• odtworzenie mokradeł na obszarze kilku tysięcy hektarów,

• odbudowa zasobów wód podziemnych w ilości ponad 500 mln m³.

Sygnatariusze porozumienia na rzecz odbudowy zasobów wodnych Wschodniej Wielkopolski.

Fot. Wody Polskie

Wykorzystanie infrastruktury kluczem do poprawy bilansu wodnego wschodniej Wielkopolski

Zadanie składa się z dwóch głównych elementów. Pierwszym będzie kierowanie wód możliwych do wykorzystania z rzeki Warty do zbiorników po odkrywkach Kazimierz Północ i Jóźwin IIB (zbiorniki Kleczew i Józwin). Będzie się to odbywać za pośrednictwem istniejącej infrastruktury ZE PAK S.A. Pozwoli to przyspieszyć odbudowę poziomów wodonośnych, które uległy obniżeniu na skutek funkcjonującego w tym regionie przez lata leja depresji. Dzięki temu możliwe stanie się podniesienie poziomów zwierciadeł wody jezior należących do Powidzkiego Parku Krajobrazowego. Drugim elementem zadania będzie użytkowanie zbudowanego systemu przerzutu wód do zbiorników Kleczew i Józwin w celu zwiększania retencji na terenie Wschodniej Wielkopolski. Będzie to miało znaczenie dla przeciwdziałania skutkom suszy, ale też ograniczania zagrożenia powodziowego – przez Kanał Ślesiński do powstających akwenów będzie kierowana część wód wezbraniowych z Warty.

W ramach I etapu zostaną zmodernizowane pompownie Pątnów i Morzysław na Kanale Ślesińskim, co będzie współfinansowane przez Wody Polskie. II etap zakłada budowę układu łączącego Jezioro Gosławskie ze Zbiornikiem Kleczew o wydajności projektowej do 1,5 m³/s, co będzie współfinansowanie przez pozostałe strony porozumienia. System będzie składać się z rurociągu pompowni i kanałów otwartych. Wartość zadania wynosi 35 mln zł, w tym 30% stanowi wkładu własny sygnatariuszy listu, a 70% pochodzi z dofinansowania z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Koniec prac planowany jest na 2025 rok.

Wody Polskie razem z ZE PAK. S.A., wielkopolskimi samorządami oraz Lasami Państwowymi

będą prowadzić zadania na rzecz zwiększenia retencji w tym narażonym na suszę regionie. Fot Wody Polskie