Gorzów Wlkp. to pierwsze miasto w Regionie Wodnym Warty, w którym 9 marca odbyło się spotkanie konsultacyjne projektu aktualizowanego planu zarządzania ryzykiem powodziowym (aPZRP) dla obszaru dorzecza Odry. 10 i 11 marca takie rozmowy zaplanowano w Poznaniu i Kaliszu. W projekcie aktualizacji PZRP przewidziano dla tego obszaru w sumie 44 działania.
Obecne konsultacje społeczne to kluczowa faza opracowywanych planów zarządzania ryzykiem powodziowym. – Obecnie trwa II cykl planistyczny. Nasi eksperci czerpią z doświadczeń zdobytych podczas opracowywania pierwszych PZRP. Wraz z planami gospodarowania wodami i planem przeciwdziałania skutkom suszy przyczyniają się one do realizowanej przez Wody Polskie, kompleksowej systematyzacji stanu gospodarki wodnej w Polsce. Ogromne znaczenie mają w tych procesach konsultacje społeczne. Przy działaniach przeciwpowodziowych Region Wodny Warty, i szerzej Wielkopolska, wymagają szczególnej strategii. Przy prognozowaniu działań minimalizujących zagrożenie powodziowe, staramy się tutaj równie efektywnie przeciwdziałać skutkom suszy – uważa Małgorzata Bogucka-Szymalska, zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej w Ministerstwie Infrastruktury.
Ciągle groźne powodzie
Region Wodny Warty to przykład synergii projektu aPZRP z planem przeciwdziałania skutkom suszy (PPSS) w postaci szeregu działań, m.in. retencyjnych, mających na celu przede wszystkich zatrzymanie wody w miejscu, gdzie spadła, aby racjonalnie wykorzystywać te zasoby w okresach suchych. Przykładem takich działań jest m.in. zbiornik Wielowieś Klasztorna. Skutkiem ocieplającego się klimatu są nie tylko długotrwałe susze, jak dość powszechnie się uważa, ale także zwiększone niebezpieczeństwo gwałtownych opadów deszczu. Ponieważ mocno wysuszona ziemia nie przyjmuje wody, jej spływ do rzek jest znacznie przyspieszony i coraz częściej gwałtowny. Do tego dochodzą wybetonowane miasta i coraz większe zagospodarowanie terenów zalewowych. Wszystko to razem powoduje, że powodzie wciąż są dużym zagrożeniem dla ludzi i ich dobytku, gospodarki oraz dziedzictwa kulturowego. Na mapie wstępnej oceny ryzyka powodziowego dla Regionu Wodnego Warty wskazano kilkadziesiąt miejsc, w których powodzie już występowały i wciąż mogą być realnym zagrożeniem.
Nowe inwestycje i modernizacje istniejących
Budowa zbiornika Wielowieś Klasztorna na rzece Prośnie to najważniejsze projektowane w aPZRP działanie. Inwestycja ma zarówno łagodzić skutki suszy, jak i zapobiegać powodziom na Prośnie i Warcie. – Zbiornik zapewni ochronę przeciwpowodziową Kaliszowi i okolicom oraz ochroni ludność przed skutkami suszy oraz niedoboru wody na coraz większych obszarów Wielkopolski. Ten duży akwen dostarczy także odpowiednią ilość dobrej jakości wody dla funkcjonowania społeczeństwa, środowiska i gospodarki regionu. Koszt inwestycji to ponad 1 mld zł – powiedział Bogumił Nowak, dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu.
Wśród innych zaplanowanych działań znalazły się te związane z systemami monitorowania stanu wody, w tym m.in. budowa i usprawnienie lokalnych systemów ostrzegania przed powodziami oraz rozwój systemu monitorowania, wczesnego ostrzegania i programowania zagrożeń powodziowych. Kolejne to zadania związane z modernizacją urządzeń hydrotechnicznych zbiornika Jeziorsko. Ten największy zbiornik retencyjny położony na styku woj. wielkopolskiego i łódzkiego (pow. ponad 42 km2 i poj. ponad 200 mln m3) ma już blisko 40 lat i wymaga modernizacji oraz remontów. W aPZRP przewidziano szereg modernizacji obiektów hydrotechnicznych zbiornika, w tym modernizację jazu. Wśród zadań kontynuowanych są modernizacje wałów przeciwpowodziowych: lewostronnego obwałowania Warty w gm. Pyzdry, prawostronnego obwałowania Prosny w gm. Pyzdry, lewobrzeżnego wału przeciwpowodziowego na polderze Rumin w gm. Stare Miasto oraz lewostronnego przeciwpowodziowego wału Warty na terenie wsi Rumin. W planie, w ramach zadań realizowanych przez Wody Polskie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu ujęta jest również przebudowa, nadbudowa i rozbudowa wałów przeciwpowodziowych kanału Kucelinka na terenie Częstochowy.
Z ramienia Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu w spotkaniach uczestniczą:
- Beata Musielska, zastępca dyrektora ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą RZGW w Poznaniu;
- Kinga Kochman, kierownik Wydziału Koordynacji Ochrony Przed Powodzią i Suszą RZGW w Poznaniu;
- Magdalena Masłowska, kierownik Wydziału Koordynacji Inwestycji RZGW w Poznaniu;
- Michał Misiewicz, kierownik Wydziału Planowania w Gospodarowaniu Wodami RZGW w Poznaniu;
- Marcin Najdkowski z Wydziału Koordynacji Ochrony Przed Powodzią i Suszą RZGW w Poznaniu;
- Alicja Wilanowska, kierownik Regionu Wodnego;
- Piotr Hermanowski, koodrynator Dorzecza Odry;
- Łukasz Trojnarski, ekspert ds. Ekonomii;
- Marta Bedryj, ekspert ds. Analiz Ryzyka;
- Borys Bednarek, ekspert ds. Hydrotechniki;
- Kamil Jawgiel, ekspert ds. Analiz GIS;
- Adam Perz, ekspert ds. Analiz GIS;
- Paulina Lech-Surowiec, ekspert ds. Modelowania Hydraulicznego.
Plany zarządzania ryzykiem powodziowym są opracowywane na 6 lat. Obecnie po raz pierwszy są aktualizowane. Zaplanowano w nich najważniejsze działania dotyczące bezpieczeństwa mieszkańców zagrożonych terenów. Ogłoszone przez Ministra Infrastruktury i koordynowane przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie konsultacje społeczne projektów aktualizowanych PZRP rozpoczęły się 22 grudnia 2020 r. i potrwają do 22 czerwca br. Już napływają uwagi i wnioski. Równocześnie odbywają się spotkania konsultacyjne. W sumie odbędą się w aż 28 miejscowościach w całym kraju. Debaty w marcu i kwietniu organizowane są w trybie online. Może się to zmienić, gdy złagodzone, bądź zniesione zostaną obostrzenia związane z pandemią. Wówczas spotkania wrócą do tradycyjnej formuły. Wszystkie informacje publikowane są na bieżąco w aktualnościach na stronie www.stoppowodzi.pl. Tam również są dostępne projekty aktualizowanych PZRP.
