W ciągu najbliższych trzech lat Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie odbuduje dwa zniszczone obiekty hydrotechniczne na rzece Obrze: Jaz Rybojady oraz Jaz Perzyny. Dzięki tym inwestycjom przywrócona zostanie możliwość retencjonowania wody na obszarze gmin: Międzyrzecz, Pszczew, Trzciel i Zbąszyń. Szacuje się, że dzięki inwestycjom uda się zgromadzić 10-12 mln m3 wody.

PGW Wody Polskie ogłasza kolejne przetargi na inwestycje retencji korytowej, której zadaniem jest poprawa bilansu wodnego na terenach rolniczych. W ramach Programu Kształtowania Zasobów Wodnych tylko na terenie administrowanym przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu przewidziane są działania na kwotę blisko 20 mln zł na przestrzeni najbliższych 3 lat. Na bieżąco woda piętrzona jest na 600 sprawnych obiektach hydrotechnicznych.  

Szacuje się, że na obszarze gmin Międzyrzecz, Pszczew, Trzciel, Zbąszyń na przestrzeni ostatnich 50 lat przepływy wody zmniejszyły się średnio na rzece Obrze o 30-40 proc. Średni ubytek wody w jeziorach położonych w zlewni tej rzeki wynosi od 1,0 do 1,5 m. Skutki suszy szczególnie widoczne są w przypadku Jeziora Zbąszyńskiego, które cechuje bardzo zła jakość wody oraz niewielka jej przezroczystość. To też bardzo płytki zbiornik, przez co woda w nim szybko się nagrzewa, w konsekwencji czego dochodzi do zakwitów sinic i zjawiska przyduchy. Tylko w tamtym roku w okresie letnim władze Zbąszynia wyłowiły z tego powodu kilkanaście ton śniętych ryb.

 

jaz perzyny jaz rybojady

Jaz Perzyny znajduje się na rzece Obrze w obrębie m. Perzyny gm. Zbąszyń    Jaz Rybojady na Obrze w km 78+820 (76+250 wg MPHP)

 

Oba obiekty, które zostaną odbudowane, to bardzo stare konstrukcje. Jaz Rybojady powstał w okresie międzywojennym. Sprawnie funkcjonował do 1970 r. Od tego czasu jego stan techniczny tylko się pogarszał. Jaz w Perzynach powstał w 1953 r. W latach swojej świetności ułatwiał również gospodarkę rybacką, m.in. w zakresie odłowu węgorza. Szacuje się, że dzięki zaplanowanym pracom uda się odbudować zasoby wody na poziomie 10-12 mln m3 wody.

Działania te przyczynią się również do łagodzeniu skutków niżówek hydrogeologicznych. Podniesiony zostanie bowiem poziom wód gruntowych na obszarze około 40 km2. Zasięg oddziaływania, przy podniesieniu wody o 1-2 m, sięga mniej więcej od kilkuset metrów do jednego kilometra od koryta rzeki i brzegów jezior. Inwestycje te przyspieszą również ewentualne zabiegi rekultywacyjne i ochronne prowadzone w obrębie akwenów. Będą miały także charakter przeciwpowodziowy. Umożliwią przechwycenie wody w okresie wezbrań, przez co możliwe będzie zmniejszenie jej dopływu do Warty w okolicach Skwierzyny nawet o 10-15 proc. w okresie wezbrania.

Prace zaplanowane są do 2022 roku. Ich szacowany koszt to 13,1 mln zł. W ciągu roku ma zakończyć się wykonanie dokumentacji projektowej i uzyskanie niezbędnych pozwoleń na budowę. W kolejnych latach istniejące jazy zostaną rozebrane, a następnie w ich miejsce powstaną nowe obiekty, posiadające przepławki, które pozwolą utrzymać ciągłość morfologiczną rzeki. Wkład samorządów ma wynieść 1,5-2 mln zł.

Z inicjatywy poseł Marty Kubiak oraz posła Jacka Kurzępy w siedzibie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich w Poznaniu odbyło się spotkanie robocze dotyczące ujęcia w Planie Przeciwdziałania Skutkom Suszy tych obiektów piętrzących oraz podjęcia skoordynowanych działań przywracających zdolności retencyjne na odcinku rzeki Obry, na obszarze gmin  Międzyrzecz, Pszczew, Trzciel i Zbąszyń. W najbliższej przyszłości planowane jest podpisanie porozumienia określającego zasady tej współpracy oraz współfinansowania realizacji zadań.

 

DSC02786

 

Gospodarzami miejsca byli Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą Krzysztof Woś oraz Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich Bogumił Nowak. Wśród osób uczestniczących w spotkaniu, obok posłanki Marty Kubiak i posła Jacka Kurzępy, znaleźli się przedstawiciele samorządów, w tym: Starosta Nowotomyski - Andrzej Wilkoński, Zastępca Burmistrza Międzyrzecza - Agnieszka Śnieg, Burmistrz Trzciela - Jarosław Kaczmarek, Burmistrz Zbąszynia – Tomasz Kurasiński oraz p.o. Dyrektora Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa OT Gorzów Wielkopolski – Roman Jabłoński, Dyrektor Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa OT Poznań – Bogdan Fleming, Sołtys Sołectwa Jasieniec a zarazem Członek Zarządu Lokalnej Grupy Rybackiej Obra – Warta – Józef Jęcz, czy Skarbnik Lokalnej Grupy Rybackiej Obra – Warta – Kamil Sieratowski.