"W tym roku Wody Polskie przeznaczają 20 mln zł na poprawę bilansu wodnego w województwie łódzkim. Ponadto 70 mln zł zaplanowano na realizację dwuletnich projektów modernizacji dużych zbiorników retencyjnych: Jeziorsko i Sulejów" – powiedział Przemysław Daca. Prezes Wód Polskich spotkał się w Łodzi z Anną Moskwą, Wiceminister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz z Marszałkiem Województwa Łódzkiego Grzegorzem Schreiberem, aby omówić szczegóły Partnerstwa Wodnego oraz podpisać porozumienie w sprawie realizacji zadań dotyczących kształtowania zasobów wodnych na obszarze województwa łódzkiego.
Województwo łódzkie jest szczególnie zagrożonych suszą, aż 60 proc. jego terenów jest bardzo lub ekstremalnie zagrożonych suszą rolniczą. Dlatego na tym obszarze Wody Polskie koncentrują szereg działań, których celem jest zwiększenie retencji i poprawa bilansu wodnego. Już w tym roku rozpocznie się realizacja programu kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych. To efektywna, nowatorska metoda z wykorzystaniem retencji korytowej, która pozwala na zwiększenie plonów o ok. 30-40 proc.
Od lewej: Grzegorz Schreiber Marszałek Województwa Łódzkiego, Anna Moskwa Wiceminister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Przemysław Daca Prezes Wód Polskich, po podpisaniu porozumienia Partnerstwa Wodnego. Fot. Wody Polskie.
Przemysław Daca, Prezes Wód Polskich, 28 maja br. podpisał porozumienie z Grzegorzem Schreiberem, Marszałkiem Województwa Łódzkiego. W uroczystości uczestniczyła Anna Moskwa, Wiceminister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Dokument określa zasady współpracy w celu wspólnej realizacji zadań dotyczących kształtowania zasobów wodnych na obszarze województwa łódzkiego. Strony umowy deklarują ścisłą współpracę w zakresie realizacji zadań dotyczących gospodarki wodnej na obszarze województwa łódzkiego, zwłaszcza w zakresie zwiększania retencji wód oraz przywracania funkcjonalności systemów melioracyjnych, pozwalających na poprawę stosunków wodnych na terenach rolnych. "Urząd Marszałkowski w Łodzi przeznacza 2 mln zł dla spółek wodnych zrzeszających rolników, w celu poszerzenia skutków retencji korytowej" – powiedział Marszałek Województwa Łódzkiego, Grzegorz Schreiber.
Do tworzenia Partnerstw Wodnych i współdziałania samorządów z Wodami Polskimi zachęcają, w ramach strategicznej współpracy, Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Porozumienie takie zakłada wspólne zarządanie wodą w terenie, głównie we współpracy ze starostwami powiatowymi, ale też lokalnymi gminami, spółkami wodnymi oraz rolnikami. Wiceminister Anna Moskwa podkreśliła rolę współpracy Wód Polskich i samorządów. "Marszałek Województwa Łódzkiego dał dziś dobry przykład. Liczę na podobną, dobrą współpracę w innych regionach" – zaznaczyła w swoim wystąpieniu.
W ramach działań programu STOP SUSZY! Wody Polskie uruchomiły program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych, który wykorzystuje tzw. retencję korytową. Metoda ta jest bardzo efektywna. Przy stosunkowo niskich kosztach umożliwia zatrzymanie wody w górnych odcinkach zlewni rzecznych, ograniczając tym samym odpływ wody z terenów rolnych. W tym roku, w ramach tych działań, zostaną zrealizowane inwestycje na kwotę 60 mln zł. Wody Polskie w ciągu najbliższych 3 lat, w całej Polsce zrealizują 645 zadań na łączną kwotę 154,7 mln zł. Celem jest zwiększenie retencji na obszarach rolnych w regionach najbardziej zagrożonych suszą, ze szczególnym uwzględnieniem województwa łódzkiego.
Program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych zakłada poprawę zdolności retencyjnych rzek, kanałów oraz obiektów melioracyjnych, przy użyciu jazów, przepusto-zastawek i innych urządzeń. Dzięki temu w okresach niedoborów opadów, na rzekach i kanałach będzie prowadzone czasowe podpiętrzanie wód, zapewniające przekierowanie ich do systemów rowów melioracyjnych. W następstwie tych działań koryta rzek wypełniają się odcinkowo, a na pobliskich terenach podnosi się poziom wód gruntowych. Zatrzymanie wody w górnych partiach zlewni zapobiega nadmiernemu spływowi wód z gruntów rolnych i leśnych, co ma kluczowe znaczenie w zmniejszaniu skutków suszy rolniczej. Przewiduje się, że realizacja programu w całym kraju wpłynie na poprawę bilansu wodnego na powierzchni od 30 tys. do 300 tys. hektarów użytków rolnych. Ostateczny efekt będzie zależny od współpracy i zaangażowania samorządów, spółek wodnych i samych rolników.
W województwie łódzkim planowane są 103 zadania w ramach retencji korytowej. Jednym z przykładów lokalnego działania w tym zakresie jest wykorzystanie systemu 17 jazów na rzece Ner. Istniejące obiekty zostaną zmodernizowane, by zoptymalizować ich pracę. Planowane jest także stworzenie przepławek dla zwierząt wodnych. Kompleksowa realizacja działań retencyjnych umożliwi docelowo okresowe zmagazynowanie ok. 590 tys. m3 wody, która w istniejącym układzie urządzeń nawadniających może być wykorzystana do nawodnień, na obszarze 4047 ha poprzez istniejący i powiązany układ rowów będących w utrzymaniu spółek wodnych skupiających zainteresowanych rolników. W całym województwie łódzkim, do programu retencji korytowej jest wytypowanych 60 spośród 200 działających obiektów hydrotechnicznych.
Jaz „Zimne” wybudowano w 1962 roku dla potrzeb prowadzenia nawodnień użytków zielonych położonych w dolinie rzeki Ner. Wysokość piętrzenia na budowli wynosi 2,20 m, została dostosowana do potrzeb prowadzenia nawodnień podsiąkowych łąk położonych w dolinie Ner oraz Kanału Zbylczyckiego i Kanału Środkowego. Obiekt zostanie wyremontowany w ramach inwestycji z zakresu retencji korytowej. Dzięki modernizacji pomoże zmagazynować dodatkowo 84 tys. m3 wody, co będzie oddziaływało w powiązaniu z terenem gminy Łęczyca na ok. 880 ha użytków zielonych.
Jaz „Zimne” w dolinie rzeki Ner w woj. łódzkim jest jednym z obiektów przeznaczonych do modernizacji w ramach zadań retencji korytowej.
Jak wynika z analiz Wód Polskich, przeprowadzonych na potrzeby pierwszego w Polsce planu przeciwdziałania skutkom suszy, aż 60 proc. terenów województwa łódzkiego jest bardzo i ekstremalnie zagrożonych suszą rolniczą. Warunki klimatyczne i środowiskowe sprawiają, że w tym regionie, w czasie długotrwałych okresów bez opadów, susza rozwija się bardzo intensywnie. Zjawisku towarzyszy niska dostępność zasobów wód powierzchniowych. Dlatego niezbędne są działania, których celem jest efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów, m.in. z wykorzystaniem retencji korytowej. Więcej informacji o suszy w Polsce i o planie przeciwdziałania skutkom suszy na stronie: https://stopsuszy.pl/
W serwisie Stop suszy 2020 dostępne są najnowsze dane i analizy zjawiska suszy w Polsce https://stopsuszy.pl/stop_suszy_2020/
Zespół Komunikacji Społecznej
PGW Wody Polskie
