7 września w Poznaniu odbyło się spotkanie konsultacyjne projektów II aktualizacji planów gospodarowania wodami (IIaPGW). Omówiono na nim najistotniejsze problemy i wyzwania dla regionu wodnego Warty. Przedstawiono działania naprawcze, mające na celu poprawę stanu wód i osiągnięcie właściwych celów środowiskowych.

Plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy to jedne z najważniejszych dokumentów planistycznych w gospodarce wodnej, których projekty są opracowywane co 6 lat przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Zawierają m.in. zestawy działań, które należy podjąć, aby osiągnąć lub utrzymać dobry stan wód i ekosystemów od nich zależnych, umożliwiając jednoczesne korzystanie z nich w sposób zrównoważony. Stanowią podstawę podejmowania decyzji kształtujących stan zasobów wodnych i określają zasady gospodarowania nimi. Projekty IIaPGW zostały przygotowane dla dziewięciu obszarów dorzeczy: Wisły, Odry, Dniestru, Dunaju, Banówki, Łaby, Niemna, Pregoły i Świeżej.

„Myśląc o poprawie stanu wód mówimy o wyznaczeniu sobie określonych celów i perspektywy czasowej, w której mają zostać zrealizowane. Właśnie takie działanie jest jednym z kluczowych aspektów planów gospodarowania wodami, w których określa się cele środowiskowe dla jednolitych części wód” - powiedział Radosław Jagodziński, Zastępca Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu ds. Usług Wodnych i Zarządzania Środowiskiem Wodnym.

Stan wód dla regionu wodnego Warty

Jednolite części wód powierzchniowych (JCWP) oraz podziemnych to podstawowe jednostki planistyczne w gospodarowaniu wodami.

W regionie wodnym Warty szczególną uwagę należy zwrócić na ograniczenie eutrofizacji, której przyczyną jest nadmierne obciążenie biogenami, głównie związkami azotu i fosforu, co zwiększa żyzność wód powodując np. nadmierny rozwój glonów. Jest to spowodowane w głównej mierze spływem zanieczyszczeń ze zlewni oraz rzek zasilających. Zjawisko to dotyczy również jezior, które są intensywnie wykorzystanie do celów turystyki i rekreacji. W regionie wodnym Warty istotny wpływ na stan wód podziemnych ma obecność funkcjonujących kopalni odkrywkowych. Obecnie eksploatacja jest wycofywana z części odkrywek, a wyrobiska docelowo zostaną wypełnione wodą w ramach rekultywacji, co pozwoli poprawić bilans wodny w okolicy.

Problemem większości jednolitych części wód w regionie wodnym Warty są zanieczyszczenia związane z rozwojem terenów zurbanizowanych i rolnictwa.

Działania na rzecz poprawy stanu wód i osiągnięcia celów środowiskowych dla regionu wodnego Warty

Wykonane badania i analizy w ramach IIaPGW pozwoliły opracować zestawy działań naprawczych, mających na celu złagodzenie skutków wpływu działalności człowieka na środowisko wodne. IIaPGW wskazuje na konieczność realizacji dla omawianego regionu wodnego ponad 2,5 tys. działań naprawczych, na kwotę blisko 2,5 mld. Zestawy działań zaproponowano dla 376 jednolitych części wód, co stanowi 89% wszystkich jednolitych części wód regionu wodnego Warty.

W przypadku jednolitych części wód powierzchniowych rzecznych w tym regionie wodnym działania naprawcze dotyczą w głównej mierze poprawy warunków dla obszarów chronionych (26% wszystkich działań dla rzek w regionie wodnym Warty). Druga pod względem liczby działań to gospodarka ściekowa (ok. 15%). Jeśli chodzi o wody zbiornikowe i jeziorne to działania naprawcze nakierowane są na poprawę jakości wód i ograniczenie dopływu zanieczyszczeń oraz wskazują na konieczność weryfikacji programu ochrony środowiska pod tym kątem. W przypadku wód podziemnych działania naprawcze ukierunkowane są na eliminację presji ilościowej. Zgodnie z harmonogramem wszystkie zaplanowane działania naprawcze powinny zostać zrealizowane do 2027 roku.

Nie bądź obojętny! Zabierz głos w sprawie wody

W półrocznych konsultacjach społecznych projektów IIaPGW, trwających od 14 kwietnia do 14 października 2021 roku, ogłoszonych przez Ministra Infrastruktury i realizowanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, może wziąć udział każda zainteresowana osoba, firma lub organizacja. Oznacza to, że każdy ma możliwość zabrania głosu, a tym samym może mieć wpływ na to, w jaki sposób będzie osiągany, a następnie utrzymywany dobry stan wód. Po zakończeniu półrocznych konsultacji społecznych oraz procedury legislacyjnej plany gospodarowania wodami zostaną przyjęte w formie rozporządzeń ministra właściwego ds. gospodarki wodnej.

Informacje o tym, jak wziąć udział w konsultacjach społecznych projektów IIaPGW dla 9 obszarów dorzeczy w Polsce dostępne są na stronie: https://apgw.gov.pl/pl/konsultacje.